RAPORLAMA

CBAM

Sınırda Karbon Düzenleme
Mekanizması

Avrupa Ekonomisinde
CBAM Dönemi

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının (SKDM) yürürlüğe girmesiyle dış ticaret ve şirketler için yeni bir dönem başlıyor. Avrupa’daki ithalat-ihracat dengelerini etkileyecek olan CBAM, düşük karbonlu ekonomi ve küresel iklim hedefleri için kritik önem taşıyor.

1 Ekim 2023’te geçiş dönemi ile şirketlerin raporlama yükümlülüğü başlarken, 1 Ocak 2026 itibarıyla doğrulama ve karbon fiyatlandırmaya ilişkin yükümlülükler söz konusu olacaktır.

CBAM Nedir?

CBAM, Avrupa Birliği’nde üretilen karbon yoğun ürünlerin emisyonlarına eş değer karbon maliyetinin AB ülkelerine ithal edilen ticari mallara uygulanmasını kapsayan bir sistemdir.

Geçiş dönemi raporlamayı zorunlu kılarken, CBAM kapsamındaki ürünlerin ithalatına uygulanan karbon fiyatlandırması 2034 yılına kadar kademeli olarak yükselecektir.

Avrupa Birliği, iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında imzaladığı Avrupa Yeşil Mutabakatı ile 2030 yılına kadar emisyonları 1990 seviyelerine kıyasla %55 azaltmayı ve 2050 yılına kadar ilk iklim nötr kıta olmayı hedeflemektedir. CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism), bu kapsamda, karbon kaçağını önlemek üzere tasarlanmıştır.

CBAM Niçin Önemli?

Avrupa Birliği, Türkiye’nin toplam ihracatında %40’ın üzerinde pay ile ilk sırada yer almaktadır.

SKDM kapsamındaki sektörlerdeki ürünlerini Avrupa’ya ihraç eden Türk şirketlerinin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasına uyum hazırlığı kritik önem taşıyor.

Semtrio’nun CBAM danışmanlık hizmeti ile şirketlerin dönüşen ticari dinamiklere uyum sağlaması, sektörde rekabet avantajı elde etmesi ve hedeflerini gerçekleştirmesi mümkün.

Semtrio CBAM Hizmeti
Neyi Kapsıyor?

SKDM’nin ihracat ürünleriniz üzerindeki finansal etkisini değerlendirin.

Ürün kaynaklı doğrudan ve dolaylı emisyon verilerinizi hesaplayın.

Geçis dönemi ve mali yükümlülük dönemi için stratejik danışmanlık alın.

Uluslararası regülasyonlar ile uyumlu sürdürülebilirlik stratejinizi kurgulayın.

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) hakkında daha fazla bilgi almak ve uzman ekibimizle tanışmak için bize ulaşın.

Nasıl Yapıyoruz

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması hizmetimizle CBAM kapsamındaki ürünleriniz için gömülü emisyonları hesaplıyor, yıllık çeyrek bazda raporlama hazırlığı yapmanızı sağlıyor, yeni uyum ve yükümlülükler doğrultusunda stratejik danışmanlık sunuyoruz.

Başlangıç Toplantısı ve CBAM Uyum Tespiti

Sektörünüz için CBAM kapsamındaki kuralları ve gereklilikleri tespit ediyoruz. Saha ziyareti gerçekleştirerek üretim süreçlerinize dair teknik verileri topluyor, gerekli dokümanları hazırlıyoruz.

Verilerin Hesaplanması ve Özet Raporu

Üç aylık emisyon raporlaması için işletmenizin doğrudan ve dolaylı gömülü emisyonlarını hesaplıyor, karbon fiyatlandırmasının orta ile uzun vadeli maliyet etkilerini belirleyerek teknik özet raporu çıkarıyoruz.

Teknik Değerlendirme ve Finalize Aşamaları

Verilerin İşletmeniz için ürün miktarı, gömülü emisyon değeri, dolaylı emisyon miktarı gibi teknik verileri içeren raporu ve CBAM yükümlülüklerini içeren dokümanı finalize ederek tarafınıza gönderiyoruz.

CBAM Kapsamındaki Sektörler

İlk etapta karbon kaçağı riski yüksek olan 6 sektör CBAM kapsamında değerlendirilecek. CBAM kapsamının 2030 yılına kadar AB Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamındaki tüm ürünleri kapsayacak şekilde genişlemesi beklenmektedir.

Çimento

Demir-Çelik

Elektrik

Hidrojen

Alüminyum

Gübre

CBAM Uygulama Takvimi

GEÇİŞ DÖNEMİ

1 Ekim 2023-31 Aralık 2025 arası rapor yükümlülüğü dönemini kapsıyor. İhracatçılar CBAM kapsamındaki ürünleri ve emisyonları için raporlamaya tabi olacak.

UYGULAMA DÖNEMİ

1 Ocak 2026 itibarıyla mali yükümlülük dönemi başlıyor. Ana uygulama döneminde salımı gerçekleşen emisyonlar akredite doğrulayıcı tarafından doğrulanacak.

İhracatçı şirketlerin, karbon yoğun sektörlerdeki ürünlerinin emisyonları için CBAM sertifikaları satın alması gerekecek. CBAM sertifika fiyatı, AB Emisyon Ticaret Sistemi’ndeki karbon fiyatı ile eş değer olacak.

2025 YILI

CBAM kapsamının diğer ETS sektörlerine genişletilmesi, dolaylı emisyonlar (elektrik) ve uluslararası iklim müzakerelerindeki gelişmeler gözden geçirilecektir.

GEÇİŞ DÖNEMİ

1 Ekim 2023-31 Aralık 2025 arası rapor yükümlülüğü dönemini kapsıyor. İhracatçılar CBAM kapsamındaki ürünleri ve emisyonları için raporlamaya tabi olacak.

2025 YILI

CBAM kapsamının diğer ETS sektörlerine genişletilmesi, dolaylı emisyonlar (elektrik) ve uluslararası iklim müzakerelerindeki gelişmeler gözden geçirilecektir.

UYGULAMA DÖNEMİ

SIKÇA SORULAN SORULAR

Ürünleriniz CBAM Kapsamında mı?

EU mevzuatında yayımlanan GTIP/CN kodlu ürünlerimizi Avrupa birliğine ihraç ediyorsanız bu ürünler için gönüllü emisyonları hesaplamanız ve yıllık çeyrek bazda raporlamanız gerekmektedir.

CBAM Emisyon Kapsamı Nedir?

Karbon Ayak izi emisyon kaynakları doğrudan ve enerji dolaylı emisyonlar olarak ayrılır.
Kapsam 1: Doğrudan emisyonlar: Ürünün üretim süreçlerinden kaynaklanan karbon salımıdır (üretim sürecinde tüketilen ısıtma ve soğutmanın üretiminden kaynaklı olan emisyonlar da dahil edilir).
Kapsam 2: Dolaylı emisyonlar: Üretimde kullanılan elektrik enerjisinin üretimi aşamasında salımı gerçekleşen emisyonlardır.
Kapsam 3: Girdi kaynaklı dolaylı emisyonlar: Ürünün üretiminde girdi olarak kullanılan ve yine SKDM ürün listesinde yer alan girdi/ara malların üretimi aşamasında salımı gerçekleşen emisyonlardır.

Emisyonların Doğrulanması Gerekiyor mu?

Geçiş döneminde emisyon verilerinin doğrulanma zorunluluğu bulunmuyor. 2026 itibarıyla başlayacak olan ana uygulama döneminde ise emisyonların akredite bir doğrulayıcı kuruluş tarafından doğrulanması gerekecek.

CBAM Kapsamında Gömülü Emisyonlar Nasıl Değerlendirilir?

Geçiş döneminde hem doğrudan hem de dolaylı emisyonların hesaplanarak raporlanması gerekmektedir. SKDM kapsamında ürün ithal eden ithalatçı; ürünün üretildiği tesisteki üretim sürecinden kaynaklanan gömülü emisyonların yanı sıra, gerektiği hallerde, üretim sürecinde tüketilen ara girdilerin üretimi esnasında oluşan gömülü emisyonları da raporlamakla yükümlüdür.

Paylaş